Çin İhracatındaki Taraf Değişimi Global Ekonomileri Sarsıyor: 560 Milyar Dolarlık Tehdit

Çin’in yıllık ihracatının yaklaşık 560 milyar dolarlık kısmı yeni pazarlar aramak zorunda kalabilir. Bu durum, global iktisat için önemli dalgalanmalara yol açabilir. Bilhassa gelişmekte olan ülkeler ve Asya ekonomileri, Çin’den gelen düşük maliyetli eserlerin artışıyla büyük baskı altına girmiş durumda.

Nomura: Çin İthalat Hissesi ile Mahallî Üretim Birebir İlişkili

Nomura ekonomistleri, Çin’in ihracat hissesinin 45 ülkedeki lokal sanayi üretimiyle nasıl bağlantılı olduğunu ayrıntılı eser seviyesinde inceledi. Bulgulara nazaran, Çin’den ithalat oranı keskin formda artan ülkelerde, imalat kesimindeki büyüme önemli biçimde yavaşladı ve enflasyon baskıları kıymetli ölçüde zayıfladı.

Çin, Global İmalat Savaşında Yeni Pazarlar Peşinde

1990’lardan bu yana düşük işgücü maliyeti, teknoloji transferi ve ağır direkt yabancı yatırım (FDI) sayesinde Çin, “dünyanın fabrikası” haline geldi. 2000’li yıllarda ABD tüketicisini ucuz ve kaliteli eserlerle beslemeye başlayan Çin, 2017’de ABD’nin petrol dışı ithalatında %25’e kadar hisseye ulaştı. Lakin Trump devrinde başlatılan ve Biden ile devam eden ticaret savaşı, bu oranı 2024 prestijiyle %16’ya kadar düşürdü.

Buna karşın Çin’in global mal ihracatındaki hissesi %15 civarında sabit kaldı. Bu durum, Çin’in ABD’deki kayıplarını öbür pazarlarla telafi ettiğini gösteriyor.

ABD Kaybı, Dünya Karı mı? Çin Eserleri Her Yerde

2017-2024 periyodunda, Çin’in ABD’ye ihracatı %21 artarak 524 milyar dolara çıkarken, öteki ülkelere ihracatı %67 artışla 1.2 trilyon dolara yükseldi. Bu büyümenin yaklaşık 100 milyar dolarlık kısmı, Çin eserlerinin Meksika ve ASEAN ülkeleri üzerinden ABD’ye dolaylı ihracatla gerçekleşti. Bu sistem, ABD tarifelerinin etrafından dolaşmak için kullanılıyor.

Nomura’ya nazaran, direkt ve dolaylı ABD ihracatlarının yarısı, ayrıyeten AB, Birleşik Krallık, Kanada ve Japonya’ya yapılan ihracatın dörtte biri risk altında. Bu da Çin’in 560 milyar dolarlık ihracatının taraf değiştirmesi gerekebileceği manasına geliyor.

Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Tehlike Çanları Çalıyor

Uygun fiyatlı Çin eserlerinin gelişmekte olan ülke pazarlarına ani girişi mahallî üreticiler üzerinde yıkıcı tesirler yaratabilir. Birinci etapta, bu firmalar pazar hissesini korumak için fiyat düşürebilir, lakin bu durum kâr marjlarının erimesine, işten çıkarmalara ve yatırım kesintilerine yol açar. Uzun vadede pek çok firma faaliyetlerini durdurmak zorunda kalabilir.

Makro seviyede ise bu gelişmeler:

Ticaret açığının artması,

Enflasyonun düşmesi yahut deflasyon riski,

Kamu maliyesinde açıkların büyümesi üzere sonuçlara yol açabilir.

Ticaret Duvarları Yükseliyor, Ancak Yetersiz Kalabilir

Çin’e karşı daha yüksek gümrük vergileri getirmek teorik olarak tahlil üzere görünse de, bu her ülke için uygulanabilir bir seçenek değil. Çünkü Çin, birçok ülkenin en büyük ticaret ortağı ve kritik altyapı yatırımları için kıymetli bir FDI kaynağı.

Güneydoğu Asya ve Meksika, Şimdilik Avantajlı Ancak Risk Altında

Vietnam, Bangladeş, Kamboçya üzere ülkeler Çin’in ABD’ye dolaylı ihracatında üretim üssü rolü üstlenerek kimi yararlar sağladı. Fakat ABD idaresi bu dolaylı ihracat rotalarını kapatmak için harekete geçti. Birtakım ülkelere karşı %49’a varan karşılıklı gümrük tarifeleri uygulanması gündemde.

Bu gelişme, bu ülkeleri direkt Çin ile rekabet etmek zorunda bırakabilir ve ekonomik kırılganlıklarını artırabilir.

Kaynak:  Nomura Araştırma