Dünya iktisadında büyük bir dönüşüm yaşanırken, telaffuzlardan kurtulup aksiyona geçemediğimiz her fırsatta raporlarla yüzümüze çarpılan bir durum haline geldi.

Söze bakılırsa üretiyoruz, milliyiz, yeni tedarik noktasıyız vesaire, lakin gerçeklere dönüp göz attığınızda süratle üretimsizleşen ya da vazgeçilebilir üretici olmaktan kurtulamadığı için fiyat kıskacının da dışına çıkamıyoruz.

TÜİK’in yıllık sanayi istatistikleri 2024 yılı sonuçları itibariyle açıklandı. Gözüken o ki, katma pahası tartışmalı da olsa, teknolojik olarak kabul edilen, memleketler arası standartlarda yapılan üretim şekliyle özgün ekipman üreticisi olan Türkiye, otomotivde bile konum kaybediyor.

Çünkü 2024 gerçekleşmelerine baktığımızda otomotiv üretiminde geriye giderken, beton üretimimiz yükselmiş. Elbette kuru bir karşılaştırma yaparak biri başkasından daha değerli diye yorumlayacak değilim.

Ama üretimlerimizde ve ihracatımızda hala yüksek teknoloji hissesinin yüzde 3,5 düzeyinin aşamıyor olması, son 40 yıldır kg / dolar gelirimizin de 1,4’lerde gezdiği gerçeğini hatırlayınca, bu kadar teknolojinin öne çıktığı bir çağda, betonun zihnimize döküldüğünü, dökülmeyenlerin de yaşama bahtı bulamadığını ironik olarak lisana getirmemiz gerekiyor.

Oysa sadece Hizmet İhracatçıları Birliği kurulduktan sonra, tamamına yakını iç girdi ile ya da dış ticaret açığı verilmeden yapılan üretim, ihracat bize çıkış noktasının nerede olduğunu gösteriyor.

Sadece hizmet ihracatı ya da üretimi yapmamalıyız. Buradan elde ettiğimiz bilgi birikimiyle klasik kesimlerimizi de vazgeçilmez ve özellikli hale dönüştürmeliyiz. Ancak bunun için evvel ekosistem oluşturmamız gerekiyor.

Şayet siz bir ülkede tarımdan endüstriye, yazılımdan hizmete üretenleri ürettiğine pişman ediyor ve yalnızca vergi mükellefi olarak görüyorsanız, envanterler üzerine kurgulanmış bir iktisat planınız yoksa işin içinden çıkamadığınız üzere, insanları da üretimden uzaklaştırırsınız.

Bu nedenle son derece büyük bir potansiyelimiz olan startuplarda, birinci gaye şirketleri belirli bir noktaya getirdikten sonra satmak. Zira bir sonrasına ne çapları yetiyor ne de paraları. O nedenle satıp, elde ettikleriyle sıfırdan başlamanın yollarını arıyorlar ya da büsbütün üretimin dışında kalıyorlar.

Peki neden? Onun cevabını da TÜSİAD’ın Maliyet Bazlı Rekabet Gücü Endeksi’nin çıktılarından anlıyoruz. Bu ülkede 2015 yılından bu yara yaşananları, artan maliyetleri, dünyadaki dönüşümü ve farklılaşan pazar yapılarını düşünün.

2025 yılında, siz 2015 yılının rekabetçiliğinin altına düştüyseniz ve bu mevzuda sizi rahatsız etmiyorsa, asıl sorun burada başlıyor. Çünkü sonrasında yapılan her şey detaydan, telaffuzdan ve hamasettin ibaret kalıyor. Yani zihinlere beton dökülüyor.

[email protected]