PwC Türkiye, ikincisini gerçekleştirdiği Yurt Dışı Yatırımları Araştırması’nın sonuçlarını yayınladı. Raporda Türkiye’deki şirketlerin yurt dışına yönelik yatırım planlarında Avrupa ve ABD birinci sırada yer alırken, yatırım kararlarında belirleyici etkenler; coğrafik pozisyon, pazar büyüklüğü, politik istikrar ve regülasyonlar olarak sıralanıyor.

Araştırmanın bulgularına nazaran, Türkiye’deki şirketlerin yurt dışına yönelik yatırım planlarında Avrupa ve ABD bu yıl da birinci sırada yer alıyor. Yurt dışına yatırım kararlarında, coğrafik pozisyon, pazar büyüklüğü, politik istikrar ve regülasyonlar belirleyici etkenler olarak öne çıkıyor. Yurt dışındaki müşterilerin talebi üzerine yeni bölgelere yatırım yapma motivasyonu ise bu yıl öne çıkan bir öteki yatırım ögesi olarak dikkat çekiyor.

Katılımcıların %89’u önümüzdeki üç yıl içerisinde yeni yatırım planladıklarını belirtirken, amaç bölgeler ortasında birinci sırada %25’lik hisse ile Avrupa geliyor. Bunu sırasıyla %22 ile Kuzey Amerika (ABD ve Kanada) ve %15’lik hisse ile Avrasya takip ederken geçen seneye kıyasla artış trendinde olan Afrika bölgesi ise %12 ile 4. sırada yer alıyor.

Türkiye üzere gelişmekte olan ülkelerde yurtdışına yatırım yapan şirketlerin motivasyonlarının ülke iktisadının gelişimi için kıymetli bir gösterge olduğunu vurgulayan PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu şunları söyledi:

Dikkat Çeken Yatırım Trendleri

Bu yıl araştırmaya katılan şirketlerin %73’ü mevcut zorluklara karşın yurt dışı yatırımlarına devam etme kararlılığını tabir ederken yatırım büyüklüğü ve elde edilen gelirlere yönelik karşılıklar da yurt dışına yapılan direkt yatırımlarda verimliliğin arttığına işaret ediyor.

Katılımcıların yatırım büyüklüğü ve elde ettikleri gelirlere yönelik karşılıkları, yurt dışına yapılan direkt yatırımlarda verimliliğin arttığına işaret ediyor. 2023 yılında yurt dışına direkt yatırımların ciro içindeki hissesinin %50’den daha fazla olduğunu belirten iştirakçilerin oranı %17 iken, 2024 yılında bu oran %29’a yükseldi.

PwC Türkiye tarafından gerçekleştirilen araştırmanın yeni yatırım trendlerine odaklanan kısmında memleketler arası yatırım trendlerindeki değişimlerin de altı çiziliyor. Buna nazaran, klâsik teknikler olan sıfırdan yeni yatırım (greenfield investment), şirket birleşmesi ve satın almalar (M&A ve brownfield investment dahil) ajandalarda üst sıralarda yer almayı sürdürüyor lakin bilhassa teknoloji odaklı dallarda start-up yatırımları dikkat çekiyor

Deneyimler Işığında Yurt Dışı Yatırımların Muvaffakiyetinde Öne Çıkan Başlıklar

Yurt dışına yapılan yatırımlardan genel olarak memnuniyet duyulması, milletlerarası genişleme stratejilerinin aktifliği ve devamlılığına dair kıymetli bir gösterge olarak dikkat çekiyor. Yatırımları muvaffakiyet ile yöneten Türk yöneticilere nazaran en değerli husus başlıkları raporda şöyle sıralanıyor:

Ön araştırma ve pazar tahlili: Yatırım kararından evvel ortalama beş yıllık bir devir boyunca ön araştırma ve pazar tahlili yapılmalı. Bu müddette yatırım bölgesini tanımak için ihracat, distribütör kanalıyla satış ve/veya depo kanalıyla satış modelleri kıymetlendirilebilir.

Finans ve bankacılık sistemi tahlili: Hedef ülkenin finansal yapısı ve bankacılık sistemine ait ayrıntılı çalışmalar yapılmalı. Finansal kaynaklara erişim ve nakit akış idaresi, yatırımın sürdürülebilirliği açısından kritik ehemmiyet taşıyor.

Vergi, hukuk ve teşvik yapısı: Hedef ülkenin vergi ve hukuk sistemine dair ayrıntılı çalışmalar yapılmalı. Teşvik düzeneklerinden faydalanmak için mahallî düzenlemelere hâkim olmak kaide.

Yerel danışmanlık ve pazar hakimiyeti: Yerel pazar dinamiklerine hâkim, yanlışsız yönlendirme yapabilecek danışmanlarla çalışılmalı.

Doğru insan kaynakları siyaseti: Yerel iş gücüne uygun ve kültürel adaptasyonu destekleyen insan kaynakları siyasetleri geliştirilmeli. Şirketin merkez kültürü ile lokal beklentiler ortasında istikrar kurulmalı.

Raporlama ve performans kıymetlendirme: Yatırımın muvaffakiyetini izlemek için gereksinimlere uygun raporlama sistemleri dizayn edilmeli.

PwC Türkiye’nin Yurt Dışı Yatırımları Araştırması’na buradan ulaşılabilirsiniz